Z postacią Świętego Michała spotykamy się już w Starym Testamencie. W Nowym zaś, poznajemy Go jako pogromcę zbuntowanych aniołów. Przez wieki był uznawany za obrońcę ludzi w walce z szatanem. W średniowieczu Archanioł Michał uchodził za patrona kaplic cmentarnych.
Już w VI wieku w samym Konstantynopolu było 10 kościołów poświęconych temu Świętemu. W tym samym okresie w 7-miu kościołach Rzymu modlono się o ustanie epidemii, którą według tradycji miał zakończyć Święty Michał. W latach 80-tych XIX wieku papież Leon XIII napisał modlitwę uznawaną za egzorcyzm, którą odmawiano po mszach świętych. Później odmawiano ją prywatnie.
Jednak dla prostych ludzi …
Święty Archanioł Michał w dawnych latach uchodził za patrona kupców, aptekarzy i piekarzy. W dniu, w którym Go wspominamy, czyli 29 września, w górach zaczyna się jesienny redyk, czyli powrót pasterzy z owcami z hal do wsi. W naszych stronach święto tego jednego z najważniejszych aniołów kojarzyło się z końcówką jesiennych prac polowych, uprzątywaniem ostatnich płodów rolnych (tak jak nakazują przysłowia) oraz początkiem okresu kiszenia kapusty. To też czas ważny dla właścicieli bydła. Ogólnopolskie przysłowie "Po Świętym Michale wolno paść na każdym wale" u nas brzmiało trochę inaczej "Po Świętym Michale można paść nawet na powale". Dawniej oznaczało to, że krowy mieszkańców mogły bezkarnie skubać trawę na łąkach Żeleńskiego, a w okresie późniejszym na polach i miedzach należących do IHAR. Nie zawsze wszystkim się to podobało (np. dyrektorom zakładu), ale takie było niepisane prawo...
Inne przysłowia o Świętym Michale:
„Święty Michał kapustę do beczek wpychał.”
„Siać po Świętym Michale to już troszkę niedbale.”
„Święty Michał z pola spychał.”
„Święty Michał granice i płoty spychał.”
„Do Świętego Michała przymrozków ile i w maju tyle.”
Ponadto:
- 29 września to tak naprawdę święto trzech Archaniołów: Michała, Gabriela, Rafała.
- 2 października obchodzimy święto wszystkich Aniołów Stróżów.
- Na początku XX wieku powstały w Polsce zgromadzenia Michalitów i Michalitek. To zakony opiekujące się młodzieżą.
- W latach 1642 r do 1917 r było święto nakazane. W Polsce w ramach redukcji świąt nakazanych, pod koniec XVIII wieku zniesiono obowiązek uczestnictwa we mszy świętej.
- Święty Michał jest czczony we wszystkich religiach chrześcijańskich, judaizmie i islamie.
- Jego wizerunek może mieć różne atrybuty np: globus, miecz, zbroja.
- Postać Świętego Michała spotykamy w herbach: Białej Podlaskiej, Sandomierza, Mysłowic, Kijowa, Rusi Kijowskiej.
- Święty Archanioł Michał przywoływany jest przez celebransa w obrzędach egzorcyzmu.
- 29 września to także Międzynarodowy Dzień Świadomości o Marnowaniu Żywności.