Gdy słyszymy, że miejscowość zmienia gminę, a tym bardziej parafię, przez głowę przechodzą nam różne myśli, szukamy w tym jakiejś sensacji. Będąc częścią parafii Brzezie, trudno dociera do nas fakt, że opisując jej historię, wymieniając posługujących w niej proboszczów (zwłaszcza tych dawnych) pisaliśmy o obcym dla naszych pradziadów miejscu. Tak jednak było... Grodkowice przez setki lat nie były częścią parafii Brzezie.
Nie udało nam się dowiedzieć kiedy pojawiają się pierwsze wzmianki o przynależności Grodkowic do parafii Chełm. Znana, stara, będąca pod opieką Zakonu Bożogrobców, posiadała pod duchową opieką wiele okolicznych miejscowości, w tym Grodkowice.
Grodkowice już w średniowieczu znalazły się w dziwnej sytuacji. Należały do znanego rodu Lanckorońskich "piszących się” z Brzezia i z nim związanych. Z Brzeziem łączyli nas właściciele, chociaż nasza wieś była często w obcych rękach, ze względu na liczne dzierżawy. Między innymi, w latach 1547-1555 Grodkowice dzierżawiła królowa Bona. Od 1623 r właścicielami Brzezia i Grodkowic stała się rodzina Żeleńskich. Pierwsze ich pokolenia, osiadłe na naszych ziemiach, wyznawały kalwinizm, dlatego nie da się znaleźć w historii rodziny powiązań z naszą dzisiejszą parafią. Dopiero przejście na katolicyzm Marcjana Żeleńskiego (zginął w rabacji) oraz informacje o życiu jego żony Kamilli z Russockich - Żeleńskiej (ufundowała kapliczkę Matki Boskiej w Grodkowicach) będą świadczyć o potrzebie przyłączenia naszej wsi do fary w Brzeziu. Będąc również właścicielami Brzezia poczuwali się do licznych fundacji w tym kościele. Z pewnością był im bliższy, niż parafialny w Chełmie. Od Chełmu oddzielała Raba, która była często dużym utrudnieniem w dotarciu do świątyni – zwłaszcza przy jej częstych wylewach wód.
Nie dotarliśmy do informacji jaka była oficjalna przyczyna zmiany parafii przez naszą wieś, ale 14 grudnia 1865 roku naczelnik CK Urzędu Powiatowego w Bochni prosi proboszcza z Chełmu, o przybycie wraz z dziekanem z Wiśnicza, na zebranie komisji dotyczącej odłączenia gminy Grodkowice z parafii Chełm. Komisja odbyła spotkanie 18 grudnia 1865 roku. W rezultacie, 3 maja 1866 roku nasza wieś została oficjalnie wydzielona z parafii w Chełmie i przydzielona do parafii Brzezie. Władze kościelne wraz z komisarzem cywilnym, zarządziły przekazanie tej informacji do wszystkich okolicznych parafii i urzędów, w celu jej upublicznienia. Ponadto proboszcz w Chełmie został zobowiązany do przygotowania ksiąg parafialnych, celem przekazania ich do Brzezia. Oficjalny charakter wydarzenia wynikał także z jednoczesnej zmiany dekanatu oraz wyższych władz kościelnych (z Tarnowa przeszliśmy pod Kurię w Krakowie). Dnia 2 października 1866 roku proboszcz z Brzezia - J. Krajger, złożył oświadczenie, że przyjął księgi parafialne dotyczące Grodkowic od parafii Chełm.
Po I wojnie światowej, w 1919 roku od parafii Chełm oddzielono Łężkowice, Książnice, Targowisko, tworząc oddzielną parafię. Wtedy też wybudowano kościół w Łężkowicach – parafia pozostała jednak pod zwierzchnictwem Kurii w Tarnowie.
Proszę kliknąć w zdjęcie by otworzyć galerię.
Serdecznie dziękujemy pracownikom Muzeum w Bochni za udostępnienie zbiorów, które posłużyły do napisania tego artykułu. Zdjęcia dokumentów archiwalnych pochodzą ze zbiorów Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni.